Okul korkusu olan çocuklarla başa çıkabilmek için anne babalara öneriler ...
Çocuğunuzun Okuldan Kaçmadığından Emin Olun Çocuğunuz okuldan ne kadar korkarsa korksun sorunun tek çözümü her gün okula gitmeye devam etmesidir. Çocuğun okula devamını sağlamak ve bundan emin olmak anne babanın sorumluluğundadır. Anne baba olarak çocuğu korktuğu bir şeyi yapmaya zorlamak zor olabilir. Ama onu okula mutlaka göndermelisiniz. Çocuğun evde geçirdiği süre uzadıkça okula dönmesi de o kadar zorlaşır. Evde uzun zaman kalan çocuk evden ayrılmakta güçlük çeker, okula dönme endişesi artar, sınıfa adapte olmakta güçlük çeker ve derslerden geri kalır. Çocuğun okula gitmek istemediği ilk gün ona tepkinizi belirtin; bunun kabul edilemez bir durum olduğunu ve durumun sonuçlarıyla yüzleşmesi gerektiğini aktarın. Çok gerek duyulursa, okula gitmenin yasal bir zorunluluk olduğunu ve yasalara karşı gelinemeyeceğini anlatabilirsiniz.
Çocuğunuzun Okuldan Kaçmadığından Emin Olun Çocuğunuz okuldan ne kadar korkarsa korksun sorunun tek çözümü her gün okula gitmeye devam etmesidir. Çocuğun okula devamını sağlamak ve bundan emin olmak anne babanın sorumluluğundadır. Anne baba olarak çocuğu korktuğu bir şeyi yapmaya zorlamak zor olabilir. Ama onu okula mutlaka göndermelisiniz. Çocuğun evde geçirdiği süre uzadıkça okula dönmesi de o kadar zorlaşır. Evde uzun zaman kalan çocuk evden ayrılmakta güçlük çeker, okula dönme endişesi artar, sınıfa adapte olmakta güçlük çeker ve derslerden geri kalır. Çocuğun okula gitmek istemediği ilk gün ona tepkinizi belirtin; bunun kabul edilemez bir durum olduğunu ve durumun sonuçlarıyla yüzleşmesi gerektiğini aktarın. Çok gerek duyulursa, okula gitmenin yasal bir zorunluluk olduğunu ve yasalara karşı gelinemeyeceğini anlatabilirsiniz.
Çocuğun Okuldan Kaçma Sebeplerini Bulun Çocuğunuzun okuldan kaçmasının çeşitli nedenleri olabilir. Anne baba olarak çocuğun okuldan sadece sıkılarak mı kaçtığını ya da daha derin bir problemin işareti mi olduğunu ayırt etmek önemlidir. Bu noktada çocukla karşılıklı güven ilişkisi üzerine oturtulmuş sağlıklı bir diyalog, siz ve çocuğunuz için faydalı olacaktır. Çocuğunuzun bir gün boyunca okulda yaşadığı her şey sohbet konusu olabilir. Bu sohbetler sırasında dikkat edeceğiniz tek nokta çocuğun kendini sohbete hazır hissetmesi ve konuşmayı kendinin başlatmasıdır.
Özellikle okulun ilk günü yaşananlar hakkında ayrıntılı konuşmalısınız. Dikkat etmeniz gereken noktalar çocuğun sınıfla, öğretmeniyle uyumu ve arkadaş ilişkileridir. Sınıf öğretmeninin de çocuğun okuldan kaçma nedenleriyle ilgili fikirleri olabilir. Çocuğun sınıf içindeki durumunu en iyi gözlemleyecek kişi öğretmen olduğuna göre okula uyum sorunu ile başa çıkmada veli-öğretmen işbirliğinin önemi açıkça görülmektedir.
Çocuğunuzun Korku Duyduğu Öğretmeni ve Sınıfı Tanımasına Yardımcı Olun Yeni okula başlayan çocuklarda okul korkusu genellikle okul kavramının tam oturmamasından kaynaklanmaktadır. Çocuğunuzun okul korkusunu yenebilmesinin tek yolu öğretmenine güven duyması ve günlük akışa uyum sağlamasıdır.
Okulun ilk günleri çocuk bir yandan anne baba gözetimi altında olmak bir yandan da çevreyi keşfetmek ister. Bu nedenle sadece okulun ilk günlerinde çocuğun okula anne baba tarafından getirilmesi güven duygusunu destekleyici bir faktör olabilir. Öte yandan, çocuğun okula adaptasyon süresinin çok fazla uzamaması ve öğretmen öğrenci ilişkisinin en kısa zamanda başlayabilmesi için anne baba kısa bir süre sonra yavaşça geri çekilmelidir. Böylece çocuğun okula ait olma hissi zamanla artacak ve endişe oranı azalacaktır.
Her çocuğun evde sahip olduğu ve kendiyle özdeşleştirdiği bazı nesneler vardır. Bunlar evi ve aileyi temsil ettiği için çocuğun yanında bulunabilir. Bu eşyalar yerine yenisi konabilecek, kolay kaybolmayacak eşyalar olarak seçilmelidir.
Kendinizdeki ve Çocuğunuzdaki Ayrılık Endişesini Azaltın Güven, çocuğun yeni çevrelere uyum göstermesi ve ayrılma zorluklarının üstesinden gelebilmesinde çok önemlidir. Burada yapılması gereken şey anne baba olarak çocuğunuzdan uzakta olduğunuzda bile onu sevdiğiniz ve okul bittiği zaman tekrar bir araya geleceğiniz mesajını vermektir.
Çocuğun okula gideceği ilk gün olumlu olun, onu sevdiğinizi söyleyin ve okulda güvende olacağını belirtin. Eğer okulun ilk günüyle ilgili endişeleriniz çok fazlaysa, çocuğunuzun öğretmeniyle önceden buluşmalı ve bu ayrılığın daha kolay yaşanması için işbirliği yapmalısınız. Bizim çocuğa duyduğumuz güven onun korkularıyla baş edebilmesi için en önemli silahtır.
Okulun ilk günü çocukla birlikte evden çıktığınızda ona sakin, gerginlikten uzak ve mutlu görünmeye çalışmanız önemlidir. Her ne kadar çocuğunuzun okula başlaması belli bir çağın sona erdiği anlamına gelse de kaygılarınızı çocuğunuza yansıtmayın. Çocuğunuz onu bıraktığınız anda tedirginlik yaşarsa onu rahatlatmaya çalışın ve her şeyin yolunda gideceğini söyleyin. Okulla ilgili olumlu bir yaklaşım hem sizin endişenizi belli etmemenizi sağlayacak hem de çocuğunuzun endişesini azaltacaktır.
Korkunun Kaynağını Bulun ve Yok Etmeye Çalışın Çocuğunuzun okul korkusu, okul içinde maruz kaldığı herhangi bir kötü davranış ya da deneyimden kaynaklanıyor olabilir. Okulun açıldığı bu ilk dönemlerde yaşanan kötü bir tecrübe çocuğun kendini savunmasız hissetmesine, okuldan soğumasına ve kaçmasına neden olabilir. Eğer böyle bir tablo yaşanıyorsa, öncelikle çocuğun sorun yaşadığı arkadaşı ile bire bir diyalog kurması ve kendi başına çözüm yolları araması sağlanmalıdır. Bu yaklaşıma rağmen bir sonuç alınamıyorsa, çocuğumuzun kendini güvende hissetmesini sağlamak için öğretmenden yardım isteyebilirsiniz.
Çocuğunuza Korkularının Üstesinden Gelmesi İçin Çeşitli Yollar Öğretin Uygulanabilecek bazı teknikler çocuklarımıza korkularıyla yüzleşme ve kontrol altına alma olanağı sağlayabilir. Kolayca uygulanabilecek bu teknikler okul çağındaki çocukların karşılaştıkları güçlüklerin üstesinden gelmede onlara yardımcı olabilir. Bu tekniklerin en başta gelenlerinden birisi ""hayal etme çalışmasıdır"". Bu teknikte çocuktan hoş bir olayı ya da mutlu bir anını hatırlaması istenir. Daha sonra çocuk hayali olarak kendini bu olayın içine sokar ve o anı tekrar yaşamış olur. Kendini zorda hisseden çocuk bu tekniği uyguladığında gevşer ve rahatlar. Bir süre için korkularından uzaklaşmış, mutlu bir olaya odaklanmış olur. Hayali arkadaş yani çocuğun hayali olarak kendini koruyan ve sorunlarını paylaşan bir arkadaş yaratması da bir diğer tekniktir. Bu ve bunun gibi basit teknikler, okula yeni başlayan çocukların korkularıyla baş etmelerinde yardımcı olmak açısından idealdirler.
Evde Kalmaktansa, Okula Gitmeyi Tercih Edilir Hale Getirin Anne babaların sıklıkla düştükleri hata, çocuklarının okula gitmedikleri günlerde onları evde ödüllendirmeleridir. Bu çoğu zaman farkında olmadan yapılan bir hatadır. O gün kendini iyi hissetmeyen ve evde kalan çocuk, anne ya da babası tarafından sevdiği aktiviteler ile ödüllendirilirse, okuldan kaçma davranışını yineleyecektir. Örneğin hastalık nedeniyle okula gitmeyen bir çocuk, o günü yatakta yatarak geçirmelidir. Eğer çocuk bir okul günü evde kalıyorsa, o günü kitap okuyarak ya da ders çalışarak geçirmelidir. Bu ve bunun gibi kısıtlamalar sizlere evde kalmanın cezalandırılması gibi görünmemelidir. Aksine, sergilenen tavır okuldan kaçma davranışına yönelik pozitif bir yaklaşımınızın olmadığını göstermektedir.
Okul Korkusu Olan Çocuklarla Başa çıkabilmek İçin Öğretmenlere Öneriler
İlk Gün Kendinizi ve Okulu Çekici Kılın Öğretmenlerin ilk günle ilgili amaçları, öğrencileri sevdiğini göstermek kadar, onlara birçok yeni şeyler öğreteceğini anlatmak olmalıdır.
İlk dersteki izlenim çok önemlidir. Öğretmene ve derse yönelik olumlu ve olumsuz tutumlar ilk derste şekillenmeye başlar. Tüm öğrencilerin katılımıyla gerçekleştirilen bir grup etkinliği öğretmenin kendisini ve dersi çekici kılması adına etkili olabilir.
Küçük öğrenciler öğretime kısa süren derslerle başlamalı, sunu eğlenceli olmalı ve etkinlik grupla birlikte sürdürülmelidir. Bunu öğrencilerin tek başlarına yapabilecekleri çalışmalar izleyebilir. Öğretmen sınıf içinde dolaşarak, iyi çalışma örneklerini ödüllendirmelidir. Böylece iyi çalışmanın kuralları öğretilmiş olur. Daha sonraları çocukların birbirlerini tanıyacakları etkinliklere yer verilebilir.
Çocuk İçin Bir Bilinmez Olan Okul Kavramı Hakkında Konuşun Okulun ilk günü sınıf içinde sıcak ve samimi bir ortam yaratarak çocuğun okulu reddetme olasılığını azaltabilirsiniz. Özellikle anaokulu, hazırlık sınıfları ve ilköğretimin ilk kademelerinde çalışan öğretmenler yeni gelinen bir çevreye adaptasyon sürecinde çok hoşgörülü olmalıdırlar. Ayrıca öğretmenler tarafından unutulmaması gereken bir diğer nokta da bu ayrılık sürecinde anne babanın da en az çocuk kadar zorluk yaşadığı gerçeğidir. Genellikle okulun ilk günleri öğretmenler için, sınıf içinde her çocuğun tepkisine cevap verecekleri, sabır gerektiren bir dönem olarak karşılarına çıkacaktır.
Anne Babalara Bu Sürecin Normal ve Geçici Olduğu Mesajını Verin Öğretmenler gelecek öğretim yılında öğrencilerden neler beklenebileceği konusunda anne babaları bilgilendirebilirler. Çocuğun gelişiminin ne düzeyde olduğunu söyleyebilirler. Anne baba çocuğun gelişimi konusunda bir endişe yaşıyorsa benzer zorluklara diğer çocuklarda da rastlanabildiğini, bu davranışının yaşına göre normal olduğunu, bu dönemi atlatmasını kolaylaştırmak için neler yapabileceğini, eğer ciddi boyutlarda bir problem yaşanıyorsa neler yapabileceğini açıklayabilirsiniz.
Diğer Çocukların Uygulayabileceği Korkutma ve Alaya Karşı Dikkatli Olun Alay etme, dışlama dikkatli gözlemler sonucunda fark edilebilir. Bu tür olumsuz davranışlarla karşılaşan öğrencilere öğretmenleri destek olmalı ve güvenini tekrar kazanması için yardım etmelidir. Aynı zamanda alay eden, dışlayan öğrenciye de olumsuz davranışının yaratabileceği sonuçlar çocuğun anlayabileceği tarzda anlatılmalıdır. Çocuğun Yaşadığı Zorlukların Üstesinden Gelmesinde Ona Yardımcı Olun Çocuğun yaşadığı ayrılma zorluklarının üstesinden gelmek için öğrencinin okula biraz daha erken gelmesi sağlanabilir. Böylece çocuğun okula uyum sağlamasına yardımcı olunabilir. Aynı zamanda okuldan ayrılma sırasında ona ekstra destek sağlanabilir. Öğretmen ayrıca çocuğa gün içinde destek ve cesaret vererek yanında olduğunu hissettirmelidir. (Marmara Eğitimciler Derneği)